Viðbjóður í Norður-Kóreu
Það hefur lengi verið þekkt að harðræðisstjórn kommúnista í Norður-Kóreu sveltir og myrðir borgarana, en þetta er fullmikið.

An Auschwitz in Korea

Svo sannarlega öxulveldi hins illa.

- posted by Runar @ 15:57 (0) comments

 
Hvers konar frelsi?
Í umræðu um stjórnspeki og hugsjónir undanfarið hefur vakið eftirtekt hversu oft menn bregða fram orðinu frelsi. Enn athyglisverðara er hversu misleit merking þess orðs er eftir því hver notar það. Allir eru þó sammála um að frelsið er eitthvað eftirsóknarvert. Báðir stærstu stjórnmálaflokkarnir, Samfylkingin og Sjálfstæðisflokkur, nota umrætt orð óspart. Til að mynda er orðið sett upp með flottri grafík á vefsíðum beggja flokka eða fylgismanna þeirra. Þó er næsta víst að merkingin er ekki sú sama.

Tvíræðni orða og ótvíræðni hugtaka

Hér ber að gera greinamun á orðum og hugtökum. Þ.e.a.s. að orð eru notuð til að lýsa hugtökum. Þegar vinstrimenn nota orðið frelsi, þá eru þeir gjarnan að nota það yfir allt annað hugtak en hægri menn. Til dæmis ritaði Kristinn Már Ársælsson grein fyrir nokkrum dögum á frelsi.is þar sem hann lýsir þeim "neikvæða" skilningi sem hægrimenn leggja í frelsishugtakið. Var hann þar að svara grein Hrannar Guðmundsdóttur á politik.is þar sem hún lýsti þeim skilningi, eða skilningsleysi, sem vinstrimenn leggja gjarnan í tíðrætt orð. Lýsir hún þar að í raun þýði frelsi ekki neitt ákveðið, heldur sé hægt að leggja í það einhvern víðari skilning. Það merkir þó aðeins að Hrönn leggur fleiri en eitt hugtak við orðið frelsi, og greinir ekki á milli þeirra. Munurinn á Hrönn og Kristni má segja er að Kristinn stígur öðrum fæti í gryfju tvíræðnirökvillunnar, en Hrönn fleygir sér ofan í og makar sig upp úr henni.

Maður heyrir þá spurt hvort sé nokkuð til ótvíræð og hlutlæg merking frelsis, hvort hægt sé að forðast tvíræðni ef maður á annað borð notar orðið. Hún er svo sannarlega til, og það er að sjálfsögðu hægt. Spurningar um svona og hinsegin frelsi eru aðeins orðaleikur, en styrkleiki alls tungumáls er að merkingar hugtaka geta verið, og verða að vera, ótvíræðar. Fyrst verðum við að gefa okkur að ótvíræð merking er alltaf háð samhengi. Og ef við gefum okkur rétt samhengi þá fáum við aðeins eina ótvíræða merkingu.

Frelsi í pólitísku samhengi

Í samhengi samfélags manna hvern við annan, og þar með í samhengi um hlutverk ríkisvaldsins, hefur frelsið aðeins eina hlutlæga merkingu og hefur haft þessa sömu merkingu í samræðum og ritum manna um stjórnspeki og pólitík í gegnum aldirnar.

Frelsið er það sem er sjálfgefið hverjum manni. Með öðrum orðum er maðurinn frjáls án nokkurra annarra forsenda en að vera lifandi. Það er það sem menn eiga við þegar þeir tala um neikvæða merkingu frelsis. Frelsið þarfnast einskis, það er sjálfgefið. Til að vera frjáls þarf maðurinn ekkert aukalega. Bjagaðar og tvíræðar merkingar frelsis tala um frelsi til að hafa ákveðna hluti, eða frelsi til að gera eitt og annað. En raunverulegt ótvírætt frelsi í pólitísku samhengi merkir að vera laus. Laus við beitingu valds af hendi annarra manna, konunga eða ríkisstjórna. Að vera sjálfráða. Forræði frjáls manns yfir sjálfum sér er þar með algjört.

Þetta er alls ekkert háfleygt, huglægt eða gufukennt hugtak, heldur á erindi í daglegu lífi í raunveruleikanum. Þetta er ekki kenning, heldur athugun. Menn upplifa frelsið mjög raunverulega dagsdaglega. Íslendingar til dæmis lifa við það frelsi að geta ákveðið sjálfir hvort og hvar þeir búa á Íslandi. Þeir geta ákveðið sjálfir hvar þeir vinna og við hvað. Íslendingar eru vanir frelsinu. Frelsið er nefnilega þannig að maður tekur gjarnan ekkert eftir því fyrr en maður rekst á takmarkanir á því.

Frelsi, ábyrgð og réttlæti

Oft spyrja menn hvort eigi að vera frelsinu einhver takmörk. En frelsið setur sín eigin takmörk. Með öðrum orðum takmarkast frelsið við frelsið sjálft. Frjáls maður er fyllilega ábyrgur gagnvart öðrum frjálsum mönnum fyrir gjörðum sínum og orðum. Eðli málsins samkvæmt getur hann ekki skírskotað ábyrgð til annarra, því hann er sjálfur æðsti ráðamaður eigin ákvarðana. Maður sem lýtur engum þvingunum né kvöðum að sér forspurðum getur ekki kennt öðrum um eigin misgjörðir.

Frelsi eins takmarkast því aðeins við frelsi annarra, við það að beita aðra menn þvingunum, enda er það skilgreining frelsis að vera laus við þvinganir. Frjáls maður sem þannig brýtur á frelsi annars er ábyrgur fyrir því broti. Sá einstaklingur sem brotið er á á því tilkall til gjalds, eða fórnar frelsinu ella. Það kallast réttlæti. Og þar komum við að öðru orði sem flýtur manna á milli með mismunandi merkingum bæði til vinstri og hægri.

- posted by Runar @ 12:53 (0) comments

 
Kostnaður skattalækkana
Í kosningabaráttunni sem er í gangi þessa dagana hér í Ameríku heyrir maður oft Demókrata henda því fram eins og sjálfsögðum hlut að skattalækkanir Bush hafi kostað svo og svo mikið. 500 milljarðar segja þeir að þessi skattalækkun hafi kostað.

Í fyrsta lagi kosta skattalækkanir ekki nokkurn skapaðan hlut. Þær minnka hlutfallslegan kostnað skattgreiðenda. Ef skattgreiðendur borga minna í skatt, þá eiga þeir þeim mun meiri peninga til að ráðstafa í annað en skatta. Það sem Demókratar eru að gefa í skyn er að það hafi kostað ríkið, og þar með fólkið 500 milljarða í glötuðum skatttekjum að lækka skatta um þetta mikið. Þetta er gífurleg vanvirðing við skattgreiðendur, því forsendan hér er sú að ríkið eigi alla peninga sjálfgefið og gefi góðfúslega skattgreiðendum þá peninga sem þeir greiða svo ekki í skatt.

Í öðru lagi er engin leið að vita hversu há fjárhæðin er sem skattalækkunin samsvarar. Skattalækkanir eru hlutfallslegar, þ.e.a.s. í prósentum. Þar sem ekki er vitað hverjar tekjur framtíðarinnar verða þá er heldur ekki vitað hve skattur verður hár á þær tekjur. Heildartekjur almennings í framtíðinni eru óþekktar, en við vitum aðeins hve háa prósentu af þeim tekjum almenningur kemur til með að greiða í skatt. Þannig er mögulegt að hlutfallsleg lækkun á skatti geti haft í för með sér auknar skatttekjur í krónum talið ef heildartekjur verða óvænt hærri en áætlað var.

Árið 1980 lækkaði ríkisstjórn Ronald Reagan skatta svo um munaði. Þó jukust skatttekjur milli þeirra ára sem skatthlutfall lækkaði. Þessi leikur var endurtekinn í Kaliforníu 1994 þegar yfirvöld þar lækkuðu allverulega skatta. Dæmin í hina áttina eru svo mörg að það er skelfilegt. Það má líta ekki lengra en til Íslands til að finna fjöldan allan af kjörtímabilum þar sem skatthlutfall var hækkað en skatttekjur drógust saman.

Þó eru þessir Demókratar enn, á 21. öld, að boða skattahækkanir. Þeir kalla það þó auðvitað ekki hækkanir, heldur "afturkall lækkana".

- posted by Runar @ 22:56 (0) comments